Jednak zmieniają się wyzwania, a przede wszystkim potrzeby i oczekiwania wobec miejskich przestrzeni. Doskonałą ilustracją tego trendu są również wnioski i postulaty mieszkańców Cieszyna zgłaszane podczas prac nad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Śródmieścia. Chociaż bowiem kwestie drogowo-parkingowe nadal są dla tego rejonu miasta istotne, to przecież co najmniej równie ważny okazał się dostęp do zieleni! Przede wszystkim mieszkańcy zarekomendowali:

  • utworzenie nowego systemu zieleni miejskiej (połączenie istniejących wysp zieleni, zapewnienie powiązań dla migracji zwierząt);
  • wprowadzenie zieleni w ulice o szerszych pasach drogowych, rozwinięcie i uporządkowanie zieleni istniejącej oraz odtworzenie zieleni historycznej;
  • rozpłytowanie i wprowadzenie zieleni, najlepiej wszędzie gdzie to jest możliwe, przy ścianach budynków (tzw. przedogródki), wprowadzanie parkletów oraz zieleni wertykalnej;
  • utworzenie parku, w którym będzie można swobodnie wypoczywać w zieleni, np. rozkładając koc, siadając na ławce;
  • zwiększenie powierzchni zieleni w Śródmieściu (w różnej formie), z uwzględnieniem małej architektury (m.in. ławek, wody), miejsc zabaw dla dzieci oraz wybiegów dla zwierząt;
  • wprowadzenie powierzchni przepuszczalnych i małej retencji.

Częściową odpowiedzią na powyższe rekomendacje i oczekiwania jest zaproponowana w roku 2020 przez zespół pod kierownictwem dr. inż. arch. Bartłomieja Buławę idea utworzenia w cieszyńskim Śródmieściu całego systemu parków, parków kieszonkowych, parkletów i woonerfów, służących tak ludziom, jak i nie-ludzkim mieszkańcom miasta. Pomysł opiera się na ambitnym założeniu, iż parki tworzące „szkielet” systemu będą oddalone od siebie o 5 minut piechotą, a zdecydowanie mniejsze parki kieszonkowe i parklety będą dostępne w zasięgu 2-minutowego spaceru.

Powyższa idea nabrała kształtu w formie koncepcji programowej „Zielonej sieci”, opracowanej przez zespół LS-Project Marcin Sikorski, w ramach projektu „Cieszyn – miasto samowystarczalne” finansowanego ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 w ramach programu „Rozwój Lokalny”.

Najważniejszą częścią powyższej koncepcji są przede wszystkim mapy Śródmieścia z proponowaną lokalizacją kilkunastu rodzajów terenów zieleni (od parków, skwerów i parków kieszonkowych, poprzez parklety, zielone dachy i ściany, aż po niewielkie powierzchniowo mikrozieleńce), różniących się wielkością, dostępnością oraz funkcją. Równie istotnymi fragmentami całego opracowania – zwłaszcza przy projektowaniu i realizacji poszczególnych elementów „Zielonej sieci” – są listy i zestawienia gatunków roślin dedykowanych dla różnych typów terenów, propozycje „mebli miejskich”, czyli małej architektury takiej jak ławki, ogrodzenia, kosze na śmieci czy poidełka, a także zasady (standardy) zakładania, pielęgnacji i ochrony terenów zieleni. Całe opracowanie zostało uzgodnione ze służbami Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach, bowiem znacząca część zabytkowego układu urbanistycznego Śródmieścia Cieszyna jest objęta ochroną.

W ramach wspomnianego projektu „Cieszyn – miasto samowystarczalne” w latach 2023-2024 zrealizowano następujące elementy „Zielonej sieci”:

PObierz pliki koncepcji zielonej sieci